Vội
 
TRƯƠNG THỊ KIM DUNG
 
                                

 

                                              MIỀN SÔNG MẸ

                                                                   (Trường ca)

 

 

                  

  SOI BÓNG

 

Khỏa thân

                tự ngắm ḿnh mới sung sướng làm sao

Tuổi trẻ sẽ kết thúc khi  thấu suốt hành tŕnh người ta bảo

 

Không

           Nó lại bắt đầu

                                tôi tin chắc thế

 

 

Nh́n ḍng sông thầm hỏi

Có bao cái bóng của tôi nước đón nhận vào ḷng

Nguyên lành

                 tan vỡ

                             ngắn dài đủ cỡ

Cái bóng nào đích thực của tôi

 

Khi ta không c̣n giấc mộng sẽ đi đâu

Bóng có mất hay nhập ḥa vào cao rộng

 

Tuổi thơ thước phim vàng

Kư ức rửa sáng từng âm bản

Những trường đoạn phóng lên

Trong căn gác 36A phố Trần Nhật Duật sát chợ Bắc Qua

Tôi sinh ra

                 mùa Hè năm ấy

Mẹ thức đêm giặt tă lót cho tôi

Giọt nước giọt mồ hôi rơi xuống

Hướng tới ánh sao

                           tôi thả giữa trời sao và ngọn sóng

Chiếc bóng tuổi thơ

 

Núm nhau con mẹ gửi nước tự bao giờ

Ḥa sắc thắm đôi bờ mát mẻ

Mẹ ơi

          con sẽ nên Người

                                     con sẽ...

 

 

        

 

 

TRONG L̉NG NƯỚC

 

Vâng

      những bóng ma biết rất nhiều thứ chuyện

Chỉ nói với ta vào những giờ linh thiêng

Chẳng có ǵ vĩnh viễn mất đi hoặc măi măi bị đắm ch́m

Tất cả tự t́m đường lên tiếng

Người chết trôi:

Sống khó thế nào chết khó thế ấy

Tôi cố quẫy đạp đến khi không c̣n quẫy đạp được nữa mới thôi

Đừng gọi tôi là kẻ chết trôi

Bởi đă bơi tận hơi thở cuối

Những người như tôi không ít cũng không nhiều

Rong rêu:

Có số phận cuộc đời ngay cả rong rêu

Hăy biết yêu những ǵ ḿnh có

Mang h́nh hài mỏng manh bé nhỏ cùng phù sa nước đỏ lang thang

Giữ niềm xanh cho đến lúc lụi tàn

Phù sa:

Từ đá sỏi trầm lưu dưới đáy

Tự phá ḿnh ra

                      hóa ngàn hạt  phù sa

T́nh với rừng già và biển cả

Như người mẹ với con so con dạ

Đều yêu thương do đau đớn sinh ra

 Thuồng Luồng:

Đă có thời làm ma vương hoành hành từ bến Chèm đến bến Phà Đen

Nuốt bao người vào bụng

Bỗng lưỡi kiếm ông Đùng chặt Giải tôi ra từng khúc

Từ đó mặt sông hết cảnh hăi hùng

 

Khi đọa vào địa ngục

                       mới hay nghiệp chướng sâu dày do ḿnh tự gây ra

Nàng Tiên Dung:

Thiếp con gái vua Hùng thứ sáu

                                             thích ngao du hơn mọi thứ trên đời

Phong Châu xa vời

Thuyền đang xuôi tới biển

Băi Tự Nhiên cảnh đẹp đỗ lại chơi

Quây màn tắm

                        nước rửa trôi nền cát

 Một thân h́nh trai tráng bỗng hiện ra

 

Cảm tạ bao la se duyên kỳ lạ

Ta gặp ta khi ngăn cách không c̣n

An Dương Vương:

Tâm hồn Trẫm đă chôn nơi thành ốc

Khi lẫy nỏ thần độc nhất bị mất đi

Giá biết trước được th́...

Thần Kim Quy ơi

                           Trẫm chịu tội bất ngh́ với những người trung tín

Cao Nỗ đô Nồi một thuở vội quên

Ḷng tị hiềm ưa phỉnh nịnh như bóng đêm lấn chiếm

Đó là cơ hội đầu tiên cho kẻ phản trắc dối lừa được ở cạnh bên

 

Cầu chuộc lỗi bi thương bằng cái chết

Chết ngàn lần chưa chuộc hết một lần sai

Xin mọi người  hăy nói với ngày mai

Về tháng năm thất bại lớn lao này

Người ṃ ngọc trai:

Ngọc  càng đẹp

                        phận trai càng đau khổ

ánh sáng long lanh thoát thai từ bóng tối u sầu

Rẽ tầng tầng sâu thẳm

Thủy Thần nói lại những điều mắt thấy tai nghe

Nước hé mở tấm màn che bí ẩn

 

                              I

 

Sông Hồng son trẻ   

Lượn phù sa vạch những quẻ Hà Đồ

Đây then chốt bốn phương hội tụ

Nơi mưu toan nghiệp lớn muôn đời(1)

Thăng Long mạch núi sông một hướng nghiêng soi

Mùa Thu ấy

                    ráng Rồng bay chói lọi

"Chiếu dời đô" vọng tiếng nói đất trời

 

 

Hà Nội hào hoa nhu nhă rất Người

Trong thời b́nh cũng như thời loạn

 

Từ bao miền quê khác

Trăm họ tụ về

                       gắn quăng đời sáng nghiệp với nơi đây

 

Hà Nội dày gian nan

                                 Hà Nội đầy ước vọng

Được cười khóc với Người là hạnh phúc quá lớn lao

Hà Nội đi về trong giấc chiêm bao

Những ngọn tháp quyện vào trời biếc

Một ḍng sông ngưng kết sắc hoa Đào

 

Hà Nội tiễn đưa

Hà Nội đón chào

Những cay đắng ngọt ngào đă trải

Sông Hồng ơi ghi lại đươc điều ǵ

 

Những suy nghĩ xuyên qua thế kỷ

Vẫn hằng đêm thủ thỉ tâm t́nh

Chở thuyền lật thuyền mới biết sức dân như nước(2)

Ḷng nhân từ thấu suốt sao Khuê

Nhong nhong ngựa Ông đă về(3)

Cỏ Bồ Đề ven đê xanh mướt

Lê Lợi dừng cương tính những nước cờ

Tắt chiến tranh muôn thuở (4)

Tha kẻ hàng mười vạn sĩ binh

Người mở đức hiếu sinh dân tộc

Cho nhân gian hưởng lộc Ḥa B́nh

 

Ân phúc hay định mệnh

Mảnh đất Rồng bay

                              chứng kiến mọi hành tŕnh

Chương Dương cướp giáo giặc

Hàm Tử bắt quân thù(5)

Hào khí Đông A

                             lời thề Sát Thát

Một trời gươm loáng máu Đông Bộ Đầu

Xă tắc hai  phen bon ngựa đá

Non sông ngàn thưở vững âu vàng(6)

Rũ bỏ mọi vinh danh Vua Trần thành Vua Phật

Đại định vô song là khi chiến thắng được chính ḿnh

 

Thăng Long hồi xuân sau mỗi cuộc trường chinh

Núi lập đàn tràng

                          sông cầu Kinh giải thoát

Cho hàng vạn vong linh giặc ngoại xâm tan tác khắp cơi bờ

 

Hơn một lần rực rỡ 

Hoa Đào chào Nguyễn Huệ đến Thăng Long

 

Trăm năm trước phát súng đầu tiên tàu chiến Pháp nă vào Cửa Bắc

Trăm năm sau tên lính thực dân cuối cùng nhục nhă rút qua sông

1946

         gió hun hút đêm Đông tháng Chạp

Những đoàn quân lặng lẽ vượt cầu Long Biên

                                                    mang Thủ đô kháng chiến lên rừng

Một Kinh thành dẫu bao lần tiêu thổ

                            nhưng chưa bao giờ thất thủ trước lâm nguy

Hào lũy ḷng dân tạo thế trận thế nước diệu kỳ

 

 

Cùng Rồng lửa

                        vào cuộc tử sinh thế kỷ

Hà Nội 72

                 kiên cường Điện Biên Phủ trên không

Chở băo giông sông Hồng ra biển lớn

Rộ mùa vàng Cúc đợi Tết giữa đạn bom

Sau đổ nát Khâm Thiên

                                        Hà Nội vẫn c̣n

Nốt ruồi son Hồ Gươm

                                     sóng hàng mi Liễu biếc 

Quên hết đau thương nghe  trẻ tập đánh vần

 

Thánh thiện phong trần như gương mặt người thân

Ta đă bén duyên từ vạn thuở

Hà Nội ơi

               chẳng cần nhắc th́ ḷng vẫn nhớ

Ngàn trang vàng lồng lộng mở bốn phương

 

                                         II

 

 Nếu con đi đường bộ mà tới Ta tiếp dẫn con

 Nếu con đi đường thủy mà tới Ta trao cho con

                                                          niềm tự hào nước non dân tộc

-Xin nhận những ǵ Người đùm bọc

                                                trong ṿng tay lớn rộng của Người

 

Sông Hồng ơi

                     Mẹ muôn đời nước Việt

Ngược xuôi ḍng truyền thuyết chúng con đi

 

Kính chào

               vạn lư trường thành của bao thế kỷ

Những con đê khởi công từ thời Lư huy hoàng

 

Cuộc giao chiến âm vang vũ trụ

                                               con người chống giặc dữ thiên tai

Bàn tay xếp an bài mọi sự

                                         

Nào cần chi cầu đảo nơi đâu

Người đóng cọc

                          người thả xuống vực sâu dọ tre sỏi đá

Người đắp đê Hà Bá cũng phải thua

Phá tan những pháp thuật yểm bùa

                                                   coi phù thủy là đồ con trẻ

Nhân vào ḿnh những sức mạnh anh linh

 

Quần tụ lại đây

                      cùng kể chuyện Sơn tinh- Thủy tinh cho con cháu

Mỗi tấc đất đều ngấm mồ hôi và máu ông cha

Phù sa nhuộm làn da

                                tâm hồn nặng căn sóng nước

May có cơ duyên được thuộc về Người

 

Hồng Hà

               đằm thắm

                                  sáng ngời

Miên mật chở những hành tŕnh kiến tạo

                                         cho ngàn năm sinh nở những Rồng Tiên

 

 

Cảm ơn Người  vững lập một cơi thiêng

                                                      Nam tiến bền bỉ cùng lịch sử

Nền văn minh mang hơi thở sông Hồng

 

Đây Cổ Loa quốc gia Âu Lạc lọt ḷng

Mũi tên đồng nỏ liên châu chuyển rung trời đất

Bi kịch Nước- Nhà lần thứ nhất đă xảy ra

 

Đây di chỉ Đồng Vông thời đồ đá

Những lưỡi ŕu ṿng khuyên dân dă đă phôi thai

 

Hạt thóc in dấu vết người con gái con trai Lạc Việt

Lần đầu tiên cấy lúa nước dọc sông Hồng

 

Nào tất cả hăy mặc áo da thú và cắm lông chim lên tóc

Vũ khúc trống đồng lễ hội vui chơi

Vun vút

              cánh thuyền đuôi én đua bơi

Mùa Thu

              cầu trời cho mưa ḥa gió thuận

Cho gạo Dự  Tám thơm đầy ngọn những nong sàng

 

-         Bạn đi xa thấy nhiều điều lạ

                                                đến Việt Nam thấy thêm được điều ǵ

Nở nụ cười

                   nhà điêu khắc Ghi-Vi*:

-         Những thuần phong mỹ tục diệu kỳ

Nét chạm khắc tinh vi trên mái cong đ́nh cổ

Bốn ngàn năm trước người Việt  đă biết vót cây làm đũa

Khi ở phương Tây chưa biết ăn bằng những dĩa th́a

Mọi người đều có chung một vùng quê

Khi xa cách nhớ về tâm đỡ khổ

Bạch Hạc Việt Tŕ

                           Phong Châu đất Tổ

Núi Nghĩa Cương

                            lăng mộ các vua Hùng

Cả dân tộc tựu chung ngày giỗ Tổ

Mùng Mười tháng Ba muôn thưở lưu truyền

Mỗi người Việt là một biên niên sử

Chép sự sống c̣n vào ḍng chảy uyên nguyên

 

Cá Anh Vũ nhởn nhơ t́m hơi ấm trên làn sóng biếc(8)

Đă hết thời phải cung tiến nhà vua

Bạch Hạc cá cứ giỡn đùa

Rễ Trầm rêu đá ven bờ xanh tươi

 

Gơ mái chèo rong chơi

Thượng nguồn Mè Trắm Trôi

Cá nhiều như cám bổi

Những rừng Lim Nứa Gồi

Vươn lên trời cao vọi

Hạ lưu băi sa bồi

Hoa quả tươi thơm gọi

Chẳng dễ ǵ đánh đổi

Của ch́m nổi nơi đây

 

Hỡi ai đi Đông đi Tây

Có nghe sông Mẹ vơi đầy nhớ thương

 

Gơ mái chèo âm vang bát ngát

Cá Sấu nào phiêu bạt trước ḍng thơ(9)

 

Có quăng đời tôi đă từng mơ

Bơi lội trong sông

                          nằm ngủ trên bờ

                                                  không ai câu thúc

Tiếng chim kêu chín rục nỗi niềm

Xin hoài niệm những tháng ngày gian khổ

Chiếc gương con đập vỡ ra nhiều mảnh tặng mỗi người

Soi trong nước mắt nụ cười

                                             gương mặt tôi trọn vẹn

 

" Ngồi tựa mạn thuyền''

                                     người ơi đến hẹn

Chúng ḿnh về miền Quan Họ gặt lời ca

Sang chơi Sơn Nam Hạ

                           say chiếng Chèo làng Khuốc đăi gần xa

Lử  lả Chầu văn

                         hầu đồng các giá

                                                   trước phủ đền tŕnh Mẹ tŕnh Cha

Lộc văi lộc rơi

                          của ngon vật lạ

Xênh xang lăi ṛng Xuân Hạ Thu Đông

 

 

Ngày mộng Non cao

                                 đêm mơ Biển rộng

Sóng sánh

                  cặp kè

                             che chở hồn ta

 

Xin vẩy lên Người  nước Thánh Hồng Hà

Trước phút giây từ giă

Tẩy những ǵ lỡ trót mạ bản thân

 

 

 

 

 THĂNG HOA

I

Chuyện kể rằng

Thắng giặc xong Người đến chân núi Sóc Sơn

Cởi bỏ giáp sắt nón sắt

Chỉ cùng ngựa sắt bay vào trời biếc

Nhớ ơn dân lập đền thờ Phù Đổng Thiên Vương

 

Người anh hùng khác thường là thế

Hiểu sâu sa lẽ dâu bể ở đời

Con Rồng bay cao con Rồng hối hận(10)

Không ǵ hơn ḥa nhập vào vạn vật sinh linh

 

Ḥa nhập nhân lên sức mạnh của ḿnh

Sự sống thăng hoa thành bất tử

Cho đời sau chép thơ trên ráng lửa Tre Ngà

 

 

Người hát rong vừa đi vừa ca

                                             Tháng Ba mẹ đi trảy cà

                                     Bàn chân ướm vệt phù sa tươi hồng

                                            Hoài thai dấu lạ ḍng sông

                                      Hơn năm ước vọng tiên đồng sinh ra

                                             Lên ba chửa biết u oa

                                       Bỗng nghe sứ giả truyền loa gọi vào

                                              "Tâu vua bảo với thợ rào

                                          Đúc roi nón ngựa to cao y lời"

                                               Vươn vai lớn bổng hơn người

                                          Vung roi một trận quét ṇi giặc Ân

                                                Ao hồ khắp huyện Mê Linh

                                         In vết chân của ngựa thần đi qua

                                                   Ai ơi sự tích chẳng nḥa

                                         Bóng người thấp thoáng như là đâu đây

Lịch sử làm vẻ vang ḍng chảy

Người anh hùng dựng tượng đài lộng lẫy giữa ḷng dân

 

 

 

 

II

 

Tôi như kẻ tham Thiền nhập định

Nguyện ngắm ḍng sông bất cứ lúc nào

Có thể một điều ǵ sẽ đến

Tôi tin những phép màu vẫn xuất hiện quanh ta

 

Phúc phận hằng hà sa số

Con người ḥa nhịp thở thiên nhiên

 

Trong lặng im dường có nỗi buồn

Trong lặng im dường như không có

 

p mặt ḿnh vào mặt sông tươi mát

Không thể nào sống khác chính ta

 

Tôi học sự kiên tŕ của người câu cá

Học khéo léo đảm đang của người trồng ngô tra đỗ gieo vừng

Học b́nh tĩnh của người lái thuyền lúc băo

Học dân gian những làn điệu ngọt ngào

 

Không thành đạt không sao

Đừng bao giờ độc ác

Sông ru ta trong muôn nỗi dạt dào

 

 

 

 

 

III

 

 

 

Đường chỉ tay đất nước nói ǵ đây số phận

Bao thăng trầm khí sắc có c̣n thiêng?

 

Đi cùng sông với em

                            Làm quen những ǵ phiêu lăng

Nước tràn gió mát

                            Sóng phù sa xát bọt xà pḥng

Những con thuyền đi theo chiều dọc

Những con đ̣ lại đi theo chiều ngang

 

Cứ như thế đan vào năm tháng

Sông Hồng

                 tiếng hát Rạng Đông

 

Bao đời gắn với bến sông

Con người sớm biết chèo biết chống

Đặt tục xăm ḿnh theo dấu nét Lạc Long

 

Năm mươi con theo Mẹ lên rừng

                                                   Năm mươi con theo Cha xuống biển

Dù Trí dù Hiền đều giống Rồng Tiên

 

Không ai tắm hai lần trên một ḍng dâu bể

Có những điều không dễ trôi qua…

 

Ai từng nh́n thế sự phù ba

Sang bờ khác vẫn không dứt được ra ngoài cuộc?

Một ngày hay một đời

Biết sống trong t́nh yêu là hạnh phúc

 

Thái cực buồn vui

                          nước cạn nước lớn ḍng sông

Nào kết ṿng lễ hội

                           những lứa đôi nhập cơi lung linh

 

Ta bắt chước Lang Liêu trước kỷ nguyên công lịch

Gói bánh Dày bánh Chưng  tượng h́nh trời đất cúng Tổ Tiên

Phù hộ cho ăn ra làm nên phúc bền vạn đại

Cây nở hoa kết trái mỗi mùa

 

Lành là nước

dữ là nước

                         chớ đùa

Mấy ngh́n năm

                         người ngự trị

                                               người nương nhờ

                                                                     Ngọn sóng

Đặt cược ḿnh vào hy vọng bao la

 

 

 

 

…………………….

 

(1)"Chiếu dời đô" của vua Lư Thái Tổ

(2) Thơ Nguyễn Trăi

(3) Câu hát dân gian vùng đồng bằng Bắc Bộ

(4) "Cáo b́nh Ngô"- Nguyễn Trăi

(5)Thơ Trần Quang Khải

(6) Thơ Trần Nhân Tông

(7) Nghệ sĩ Công huân Xô Viết Grudia                            

(8) Câu hát dân gian vùng Việt Tŕ

(9) Nhà thơ Hàn Thuyên thời Trần làm thơ đuổi cá Sấu

(10) Hào 6 quẻ Kiền trong Kinh Dịch