Người đi trên mây, người bay trên mây

Nam Dao

 

Tin Nguyễn Xuân Hoàng nằm bịnh không  mấy bất ngờ với tôi. Cách đây độ một  tháng, chị Trần thị NgH  báo có tin Hoàng,  kể nhà văn  bảo bây giờ ông là Nguyễn Đông ( chứ hết Xuân rồi) Hoàng. Hôm sau tôi  gửi điện thư cho Hoàng, nhắc hết Đông th́ lại sang Xuân, trụ lại để tôi hẹn ( sau nhiều thất hẹn) gặp anh. Vâng, anh đến cùng hai cậu con trai đến thăm tôi cách đây đâu cũng 10 năm, đi dạo phố cổ Quebec một buổi trưa nắng êm đềm, rồi hôm sau về mảnh vườn của tôi,  uống bia ăn bún chả nói chuyện trên trời dưới đất. Thế rồi sau, hai ba lần qua  quận Cam, tôi  gọi lên San Jose hẹn đi thăm anh, có lần  đă mua vé xe Hoàng (?) rồi, nhưng  cứ thế thất hẹn, khi th́ v́ ba cái lăng nhăng không muốn chừa, nhất là... ôi cái chuyện t́nh tang ở đời.

Tôi quí Hoàng qua 2 tập Người đi trên mây (1987): viết, cẩn thận chi li từng chữ. T́nh, văn anh đầy ắp, và  đôi khi có muốn chống lại chữ t́nh anh cũng chẳng  đặng  với cái chất yêu người vốn sẵn đó trong anh – nói với triết ngữ – là phạm trù  tự thân tiên thiên và bẩm sinh (tôi trêu mấy ông như Hoàng vốn học Triết thời những năm 60-70 với ngôn từ kêu hơn pháo nổ). Nhưng hiểu Hoàng hơn là khi tôi đọc Tự Truyện của một người Vô tích sự ( 1990). Không một dấu vết ngôn ngữ rỗng, gỗ, chỉ những  chữ chân và thành, với chính ḿnh, và như hệ luận, với người  đọc. Văn chương như thế đi vào phần hồn, và cho đến nay, trong tôi vẫn lung linh h́nh ảnh chị Thảo của Hoàng đi mất tích sau khi bị T hăm hiếp, vẫn sắc như dao gọt của người anh cả của Hoàng t́m giết T một cách b́nh thản. Và là công thần của cái người ta gọi là triều đại Cách Mạng, ông cũng thản nhiên tự kết thúc đời ḿnh bằng họng súng ông kê vào đầu và bóp c̣, khi biết ḿnh bị phản bội, v́ chao ôi,  cái tụng xưng Cách Mạng lại đi bội phản  lại con người, thứ sinh vật ở Việt Nam sau khi cách mạng thành công  có sống là chỉ để qua ngày. Trong  blog VOA, Hoàng bảo tự truyện nói trên chỉ là hư cấu, tác giả Hoàng th́ không là hư cấu, có xương có da, và có thật. Anh nói thế nhưng tôi không tin, v́ tác giả  và truyện - dẫu là hư cấu hay tự truyện- là một.

Chị Vy thân mến, lần nào gặp Hoàng nơi xa anh cũng cứ loay hoay nôn nóng về nhà để chăm nom chị. Thế mà không  ngờ hôm nay anh lại chẳng  biết chờ chị. Và xin chị đọc cho Hoàng nghe một câu thôi: hỡi người  đi trên mây, người sẽ bay trên mây. Bay v́ không c̣n sức hút của trái đất. Bay không trọng lượng, anh sẽ bay cao, bay xa.  Như Từ Thức, có một ngày anh sẽ rời bỏ cơi mây để trở về  trái đất nhỏ nhoi này. Ngày ấy, hy vọng trái đất đó cưu mang được những  con  người tin vào hạnh phúc là điều tất phải có. 

Nam Dao ( 12-08-2013)