Khi một nền văn minh bước vào đà suy vong

Trong mọi nền văn minh xưa nay, anh bác sĩ, dù dưới h́nh thái phù thuỷ, đều được quư trọng, tôn vinh, tin cậy : nghề nó là cứu người.

Riêng ở Tây U, vị tổ sư khai sinh ra ngành này là Hyppocrate, thời Thành-Quốc Athène, Thế-Kỷ của Périclès.

Hyppocrate đă lập ra lời thề sau :

http://fr.wikipedia.org/wiki/Serment_d%27Hippocrate

Trong nhiều thế kỷ, ở Châu Âu, trước khi hành nghề, bác sĩ phải tuyên thệ như thế.

Lân la, lời thề ấy, có cải tạo, đi vào luật của Nhà nước cũng như điều lệ của Hội đoàn bác sĩ PhuLăngXa (Ordre des médecins ; phải qua nó mới được quyền hành nghề bác sĩ ở Pháp).

Ta vừa nghiệm sinh điều sau.

Cách đây 4 năm, ta đến pḥng khám nghiệm của một vị chuyên gia ngành mắt (ophtalmologiste) mà ta vẫn thường đến khám mắt, xin đo đếm và, nếu cần, thay đổi kính viễn. Chàng kê cho ta đơn thay đổi kính viễn. Rồi bảo : "Ông muốn tôi mổ mắt ông chữa bệnh đục thể kính (cataracte) không ?" Ta do dự. Ta không thích bị mổ mắt. Chàng ôn tồn : "Suy nghĩ đi, nhưng nhanh nhe, năm tới, tôi đi hưu rồi."

Ta thay kính. Không mổ mắt. Tạm thời sống được mà. Mổ làm ǵ, biết đâu đó ?

Mấy tháng qua, lái xe, nh́n tên đường từ xa, thấy mắt ḿnh xuống dốc. Bèn nghĩ tới chuyện mổ mắt. Xin gặp một chuyên viên mổ mắt ở bệnh viện ngay tại thành phố ngoại ô ta ở, do vị bác sĩ gia đ́nh của ta giới thiệu. Đợi cả tháng mới được gẳp. Ông khám mắt ta, đuổi ta về nhà : "Ông chẳng có bệnh ǵ cả, về đi, hai năm nữa đến gặp tôi. Tạm thời, tôi kê cho ông một đôi mắt kính để nh́n xa, chỉ dùng khi lái xe thôi."

Ta mừng hú, lặng người, bâng khuâng. Té ra tay bác sĩ chuyên viên mắt, đă chăm sóc cả gia đ́nh ta trong hàng chục năm, đ̣i mổ đôi mắt lành của ta để kiếm chác "tí" tiền trước khi đi hưu hưởng thụ cuộc sống. Điều ấy khả thi : ta biết ǵ về cơ thể của ta ? Đành tin bác sĩ chuyên viên thôi. Cũng may, ta không chỉ zốt, ta c̣n hèn, rất sợ bị mổ mắt, nên nhùng nhằng. Chứ tiền th́ cơ bản đă có những quỹ bảo hiểm xă hội thanh toán.

Ở nền văn minh này, hôm nay, cả những người, đầy bằng cấp khoa học, được quư trọng tin cậy nhất, ngay trong những lĩnh vực kiến thức có thể chứng minh một cách khoa học được (phát hiện bệnh đục thể kính), đă từng lập thệ kiểu Hyppocrate trước khi hành nghề, có thể ung dung đốn mạt như thế. Chỉ v́ tiền. Dường như chẳng có ǵ lạ. Thế th́ nền văn minh này đă đi vào con đường suy vong. Chẳng kiến thức khoa học nào có thể cứu văn nó. Những thằng chính trị gia thiếu văn hoá, nhân cách, bất kể tả hữu, e tutti quanti, không thể tin được.

Ôi, văn học, dù trước mắt bất lực, vẫn cần thiết. Hạ bút lang thang chữ nghĩa vẫn là chuyện đáng làm.

2015-04-25